اهمیت، تعویض و خرید لاستیک ساق سوپاپ

پیش از این در مورد سوپاپ و نقش و اهمیت آن در کارکرد موتور خودرو مقالاتی داشتیم اما سوپاپ هم برای کارکرد صحیح به بخش‌ها و قطعات دیگری وابسته است که هرچند شاید چندان در معرض دید نباشند اما اهمیت بسیار زیادی در کارکرد صحیح خودرو دارند.

یکی از این قطعات جانبی سوپاپ، کاسه نمد ساق سوپاپ است، قطعه‌ای کوچک که وظایف زیادی را بر عهده دارد. در این مقاله قصد داریم به مرور اهمیت کاسه نمد ساق سوپاپ، نقش آن در کارکرد خودرو، دلایل و نشانه‌های خرابی کاسه نمد ساق سوپاپ و راهکارهایی برای خرید کاسه نمد ساق سوپاپ اصلی بپردازیم.

کاسه نمد ساق سوپاپ چیست؟

کاسه نمد ساق سوپاپ (Valve Steam Seal) که به آن کاسه نمد میل سوپاپ یا لاستیک ساق سوپاپ نیز گفته می‌شود یکی از قطعات موتوری خودرو است و همان‌طور که از نام آن پیدا است بر روی ساق سوپاپ قرار می‌گیرد و به‌نوعی لاستیکی است که آب‌بندی سوپاپ را بر عهده دارد.

لاستیک ساق سوپاپ روانکاری ساق سوپاپ را درون گاید سوپاپ کنترل می‌کند و به این ترتیب در صورتی که میزان روغن بسیار کم باشد، باعث سایش ساق و گاید سوپاپ می‌شود. از سوی دیگر در صورتی که روغن از حدی بیشتر باشد، میزان مصرف روغن را افزایش داده و باعث تجمع کربن شده و درنتیجه به سیت سوپاپ آسیب وارد کرده و منجر به شکست زودرس سوپاپ می‌شود. کاسه نمد ساق سوپاپ معیوب همچنین باعث روغن‌سوزی می‌شود.

در شکل زیر محل قرارگیری لاستیک ساق سوپاپ مشخص شده است.

طراحی لاستیک ساق سوپاپ

به‌طورکلی دو نوع طراحی برای کاسه نمد ساق سوپاپ وجود دارد: کاسه نمدهای منحرف کننده یا چتری (Deflector Seal, Umbrella Seal) و کاسه نمدهای مثبت یا ثابت (Positive Seal).

کاسه نمد ساق سوپاپ چتری (چپ) و مثبت (راست)

لاستیک ساق سوپاپ ثابت یا مثبت چیست؟

این نوع از کاسه نمدها به گاید سوپاپ متصل می‌شود. این قطعه وظیفه پاک کردن و اندازه کردن روغن بر روی ساق سوپاپ را بر عهده دارد. کاسه نمد مثبت با حرکت سوپاپ حرکتی نداشته و ثابت است و به انتهای گاید سوپاپ وصل می‌شود. در مورد این نوع کاسه نمدها باید در نظر داشت که مونتاژ دقیق آن از اهمیت بالایی برخوردار است.

لاستیک ساق سوپاپ چتری و یا منحرف کننده چیست؟

لاستیک ساق سوپاپ چتری همان‌طور که از نام پیداست، روغن را از ساق سوپاپ منحرف می‌کند. این قطعه همچنین کاسه نمد چتری نیز نامیده می‌شود. این نوع لاستیک ساق سوپاپ با ساق سوپاپ حرکت کرده تا گاید سوپاپ را از روغن اضافی حفظ کند.

اهمیت استفاده از کاسه نمد ساق سوپاپ

سخت‌گیری‌های رو به افزایش قوانین انتشار دود خودروها، ممانعت از ورود روغن به محفظه احتراق را الزامی می‌کند. ترکیب این قوانین با موتورهای امروزی که داغ‌تر کار می‌کنند و باز و بسته شدن سوپاپ‌ها که اغلب 100 هزار بار در ساعت اتفاق می‌افتد، باعث می‌شود که کاسه نمد ساق سوپاپ از موادی با بالاترین کیفیت و فناوری ساخته شوند تا بتوان از دوام و کارایی بالای آب‌بندی آن‌ها اطمینان حاصل کرد. بدین ترتیب نیاز به تعویض لاستیک ساق سوپاپ کاهش می‌یابد. امروزه این کار بیشتر هم‌زمان با سرویس سر سیلندر انجام می‌شود.

مواد مورد استفاده در تولید لاستیک ساق سوپاپ

لاستیک ساق سوپاپ از مواد متنوعی شامل نایلون، لاستیک PTFE، فولاد و لاستیک مصنوعی تولید می‌شود. برخی اوقات این موارد با روش‌های طراحی پیچیده‌ای همراه می‌شوند.

کاسه نمد ساق سوپاپ تولید شده از لاستیک مصنوعی دارای سه نوع است: نیتریل، پلی اکریلیت و ویتون. اصلی‌ترین تفاوت بین این سه نوع لاستیک مصنوعی، مقاومت گرمایی آن‌ها است. لاستیک ساق سوپاپ تولید شده از لاستیک مصنوعی که داری مقاومت حرارتی ناکافی است، دچار خشک شدگی و ترک زودرس می‌شود.

این مساله باعث از بین رفتن خاصیت آب‌بندی، به همراه برجای گذاشتن تکه‌های واشر در اثر شکستن و مسدود کردن سیستم روغن‌کاری می‌شود که همین مساله باعث آسیب به موتور خودرو در اثر کمبود روغن می‌شود. در بین این مواد ویترون از همه بهتر بوده که بیشتر برای خودرویی با موتورهای داغ استفاده می‌شود.

مقاله در مورد سیستم روغن‌کاری خودرو می‌تواند در اینجا قرار گیرد

خرید کاسه نمد ساق سوپاپ؛ آسیب‌های کاسه نمد ساق سوپاپ بی‌کیفیت

با توجه به نقش کاسه نمد ساق سوپاپ در کارکرد موتور و کنترل روغن سوپاپ‌ها، باید در انتخاب این قطعه حیاتی بسیار دقت کرد. این قطعه کوچک و به‌ظاهر ساده در صورتی که به‌درستی و با دقت نصب نشود و یا از کیفیت لازم برخوردار نباشد، گایدهای سوپاپ را دچار بی روغنی و یا مازاد روغن می‌کند. در هر دو این موارد موتور خودرو و قطعات درگیر در آن دچار مشکل و آسیب‌دیدگی می‌شوند.

باید توجه داشت که لاستیک ساق سوپاپ بی‌کیفیت خیلی زود دچار ترک و فرسودگی شده و باعث افزایش روغن‌سوزی می‌شود. این مساله باعث افزایش انتشار هیدورکربن شده و خودرو نمی‌تواند تست انتشار بخارات خروجی را با موفقیت پشت سر بگذارد.

از سوی دیگر کاسه نمد بی‌کیفیت از آنجایی که توانایی کنترل روغن را نداشته و باعث روغن‌سوزی و ازدیاد روغن خواهد شد، باعث رسوب خاكستر روغن روي الكترودهاي شمع می‌شود. ایجاد این رسوبات کربنی در محفظه احتراق باعث افزایش تراکم شده و درنتیجه احتراق کامل صورت نمی‌گیرد و یا موتور دچار احتراق زودرس یا ناقص می‌شود. همین مساله می‌تواند به کاتالیست نیز آسیب وارد کند.

جنس این قطعات به‌شدت در دوام آن‌ها و عملکرد درستشان در دمای کاری بالایی که دارند، تاثیر دارد که متاسفانه این مساله با چشم قابل تشخیص نیست و نمی‌توان کاسه نمد ساق سوپاپ باکیفیت را از نوع نامرغوب آن با چشم تشخیص داد. تولید و توزیع‌کنندگان قطعات تقلبی در بازار تمامی تمرکز خودرو را بر روی ظاهر قطعه گذاشته و درنتیجه نمی‌توان کاسه نمد ساق سوپاپ اصل از تقلبی را با چشم تشخیص داد به‌طوری‌که این کار حتی برای تعمیرکاران و متخصصان نیز مشکل است. در این شرایط تنها راهی که برای اطمینان از خرید کاسه نمد ساق سوپاپ اصل و باکیفیت پیشنهاد می‌شود، مراجعه به برندهای معتبر قطعات یدکی است.

همانطور که گفته شد، برای خرید قطعه اصلی باید به سراغ فروشندگان معتبر قطعات یدکی خودرو بروید و قطعات عرضه شده توسط آن‌ها را تهیه کنید.

فروشگاه آرمند میتواند به شما این امکان را بدهد که با خیال راحت بهترین جنس را خریداری کنید.